Vì sao máy bay giàu nhiên liệu khi cất cánh nhưng phải đốt bớt để hạ cánh?

Bạn có bao giờ thắc mắc tại sao một chiếc máy bay khi cất cánh lại mang theo lượng nhiên liệu khổng lồ, nhưng khi hạ cánh lại phải “đốt bớt” nhiên liệu? Đây là câu hỏi phổ biến mà nhiều hành khách tò mò.

Câu trả lời không chỉ liên quan đến an toàn mà còn đến kỹ thuật và trọng lượng của máy bay. Trong bài viết này, chúng ta sẽ giải thích chi tiết nguyên nhân, cơ chế và lợi ích của việc máy bay đốt nhiên liệu trước khi hạ cánh.

1. Tại sao máy bay mang nhiều nhiên liệu khi cất cánh?

Khi chuẩn bị bay, phi công và đội kỹ thuật phải tính toán lượng nhiên liệu cần thiết. Nhưng thực tế, máy bay thường mang nhiều hơn nhu cầu dự kiến.

Nguyên nhân chính:

• Dự phòng cho sự cố bất ngờ: Thời tiết xấu, thay đổi lộ trình hoặc phải bay vòng chờ hạ cánh. Nhiên liệu dư đảm bảo máy bay không rơi vào tình trạng nguy hiểm.

• Hạ cánh tại sân bay dự phòng: Nếu sân bay chính không thể hạ cánh, máy bay cần bay đến sân bay khác. Nhiên liệu dư là cần thiết.

• Hành trình dài: Các chuyến bay quốc tế kéo dài hàng giờ cần nhiên liệu dự trữ để tránh tình trạng thiếu giữa chừng.

Ví dụ: Một chuyến bay từ Hà Nội đi Tokyo có thể mang thêm 10-15% nhiên liệu dự phòng so với mức cần thiết, chỉ để đảm bảo an toàn nếu phải bay vòng hoặc đổi sân bay.

2. Tại sao máy bay phải đốt bớt nhiên liệu trước khi hạ cánh?

Điều này liên quan đến trọng lượng tối đa khi hạ cánh (Maximum Landing Weight – MLW).

2.1 Trọng lượng tối đa khi hạ cánh

Mỗi máy bay có hai trọng lượng quan trọng:

Nếu máy bay hạ cánh vượt MLW, cấu trúc thân máy bay, hệ thống hạ cánh và lốp có thể bị hư hỏng.

2.2 Đốt nhiên liệu để giảm trọng lượng

Nếu chuyến bay không đủ dài để nhiên liệu tự tiêu thụ xuống mức MLW, phi công sẽ bay vòng để đốt bớt nhiên liệu.

Ví dụ: Máy bay cất cánh gần MTOW trên một chuyến bay 2 giờ có thể bay vòng 20–30 phút trước khi hạ cánh, để trọng lượng máy bay giảm xuống an toàn.

3. Các biện pháp khác để giảm trọng lượng khi hạ cánh

Ngoài việc đốt nhiên liệu, còn có những cách khác:

1. Xả nhiên liệu (Fuel Dumping)

   • Chỉ áp dụng cho các máy bay lớn (Boeing 747, Airbus A380).

   • Xả nhiên liệu trực tiếp xuống không trung để nhanh chóng giảm trọng lượng.

   • Chỉ dùng trong tình huống khẩn cấp, vì lãng phí nhiên liệu và có thể ảnh hưởng môi trường.

2. Hạ cánh tại sân bay khác

   • Nếu không thể giảm trọng lượng ngay lập tức, máy bay có thể bay đến sân bay có đường băng dài hơn, chịu được trọng lượng nặng hơn.

4. Lợi ích của việc đốt nhiên liệu trước khi hạ cánh

Việc đốt nhiên liệu giúp:

• Đảm bảo an toàn cho hành khách: Máy bay đáp xuống êm ái, giảm nguy cơ hư hại hệ thống hạ cánh.

• Bảo vệ cấu trúc máy bay: Hạn chế lực tác động lên thân máy bay và chi tiết cơ khí.

• Tuân thủ quy định hàng không: MLW là giới hạn bắt buộc theo các tiêu chuẩn quốc tế.

Có thể hình dung: Nếu máy bay hạ cánh quá nặng, hệ thống giảm sốc sẽ phải chịu lực quá lớn, giống như ô tô tải chở quá tải xuống ổ gà. Kết quả: hỏng hóc và nguy hiểm.

5. Một số điều thú vị về nhiên liệu máy bay

• Máy bay càng nặng, càng tốn nhiều nhiên liệu để bay. Vì vậy, giảm trọng lượng vừa giúp hạ cánh an toàn, vừa tiết kiệm nhiên liệu.

• Phi công và đội kế hoạch bay luôn tính toán đường bay, tốc độ, độ cao, để vừa tiết kiệm nhiên liệu vừa đảm bảo trọng lượng về dưới MLW khi hạ cánh.

• Một số máy bay hiện đại có hệ thống quản lý nhiên liệu thông minh, giúp tự động cân bằng nhiên liệu giữa các bình để tối ưu trọng lượng và hiệu suất.

6. Kết luận

Máy bay khi cất cánh mang theo lượng nhiên liệu lớn để đảm bảo an toàn và linh hoạt trong hành trình. Nhưng để hạ cánh an toàn, máy bay phải giảm trọng lượng xuống dưới MLW. Việc đốt nhiên liệu hoặc xả nhiên liệu là biện pháp tiêu chuẩn, giúp bảo vệ hành khách, phi hành đoàn và máy bay.

Hiểu được điều này, chúng ta mới thấy được sự tỉ mỉ và khoa học trong hàng không, nơi mọi chi tiết dù nhỏ đều ảnh hưởng đến an toàn của hàng trăm hành khách.

XEM THÊM

Gửi thực phẩm đi Trung Quốc

HIỂU RÕ CƠ CHẾ PHÂN LUỒNG HẢI QUAN: TỪ LUỒNG XANH ĐẾN LUỒNG ĐỎ