TẠI SAO ĐÈN TRONG CABIN MÁY BAY ĐƯỢC GIẢM ÁNH SÁNG KHI CẤT CÁNH VÀ HẠ CÁNH?
Nếu bạn là người thường xuyên đi máy bay, chắc hẳn đã từng để ý: khi máy bay cất cánh hoặc chuẩn bị hạ cánh, tiếp viên sẽ giảm ánh sáng trong cabin và yêu cầu hành khách mở cửa sổ. Nhiều người cho rằng đây chỉ là một thao tác mang tính “nghi thức”, nhưng trên thực tế, việc giảm đèn cabin liên quan trực tiếp đến an toàn bay và đã trở thành quy định bắt buộc trong ngành hàng không trên toàn thế giới.
Vậy tại sao đèn trong cabin phải giảm ánh sáng khi cất và hạ cánh? Câu trả lời không chỉ có một lý do duy nhất.
Theo thống kê hàng không, hơn 80% các sự cố và tai nạn hàng không xảy ra trong hai giai đoạn: cất cánh và hạ cánh. Đây là lúc máy bay:
Bay ở độ cao thấp
Tốc độ thay đổi nhanh
Chịu ảnh hưởng lớn từ thời tiết, gió ngang, tầm nhìn
Khó có nhiều phương án xử lý nếu xảy ra sự cố
Chính vì vậy, mọi quy trình trong hai giai đoạn này đều được thiết kế để tối ưu khả năng phản ứng khẩn cấp, bao gồm cả việc giảm ánh sáng trong cabin.
Lý do quan trọng nhất của việc giảm đèn cabin là giúp mắt hành khách thích nghi với điều kiện ánh sáng bên ngoài.
Trong trường hợp hiếm hoi phải sơ tán khẩn cấp sau khi cất cánh hoặc ngay khi hạ cánh, cabin máy bay có thể:
Mất điện hoàn toàn
Bị khói, cháy hoặc ánh sáng yếu
Phải thoát ra ngoài trong điều kiện ban đêm hoặc ánh sáng thấp
Khi đèn cabin được giảm trước đó, đồng tử của mắt đã quen với bóng tối, giúp hành khách:
Nhìn rõ hơn lối thoát hiểm
Dễ nhận biết đèn chỉ dẫn, biển EXIT
Phản ứng nhanh hơn trong tình huống khẩn cấp
Ngược lại, nếu cabin sáng mạnh rồi đột ngột mất điện, mắt sẽ bị “lóa” và mất vài chục giây để thích nghi, làm chậm quá trình thoát hiểm.
Việc giảm ánh sáng cabin không chỉ phục vụ hành khách mà còn giúp tiếp viên và phi công quan sát tốt hơn môi trường bên ngoài.
Khi cabin tối hơn:
Phi hành đoàn dễ phát hiện lửa, khói, tia lửa bất thường ngoài thân máy bay
Quan sát rõ tình trạng cánh, động cơ, càng đáp
Nhanh chóng đánh giá điều kiện bên ngoài nếu có sự cố
Đặc biệt vào ban đêm, ánh sáng mạnh trong cabin có thể phản chiếu lên cửa sổ, gây cản trở tầm nhìn của tổ bay trong những giây phút quan trọng.
Một lợi ích phụ nhưng rất quan trọng của việc giảm ánh sáng cabin là tác động tâm lý tích cực.
Ánh sáng dịu hơn giúp:
Hành khách bớt căng thẳng trong giai đoạn dễ gây lo lắng
Không gian trở nên yên tĩnh, dễ chịu
Giảm kích thích thị giác khi máy bay tăng hoặc giảm tốc đột ngột
Điều này đặc biệt hữu ích với người sợ bay, người cao tuổi hoặc trẻ em.
Việc giảm đèn cabin luôn đi kèm với nhiều quy định an toàn khác, như:
Mở rèm cửa sổ
Dựng thẳng ghế ngồi
Gập bàn ăn
Thắt dây an toàn
Tắt thiết bị điện tử không cần thiết
Tất cả những thao tác này nhằm tối đa hóa khả năng quan sát, di chuyển và thoát hiểm trong trường hợp khẩn cấp.
Trong đó, ánh sáng cabin phù hợp đóng vai trò hỗ trợ quan trọng, dù thường bị hành khách bỏ qua.
Không phải lúc nào bạn cũng thấy đèn cabin bị giảm, bởi điều này còn phụ thuộc vào:
Thời gian bay (ban ngày hay ban đêm)
Loại máy bay và hệ thống chiếu sáng
Quy định của từng hãng hàng không
Tuy nhiên, trên đa số các chuyến bay thương mại hiện nay, giảm đèn cabin khi cất và hạ cánh là tiêu chuẩn an toàn quốc tế, đặc biệt với các chuyến bay đêm hoặc sáng sớm.
Việc giảm ánh sáng trong cabin khi máy bay cất cánh và hạ cánh không phải là chi tiết ngẫu nhiên hay mang tính hình thức. Đây là một phần quan trọng trong chuỗi quy trình an toàn hàng không, nhằm:
Giúp mắt hành khách thích nghi với bóng tối
Hỗ trợ quan sát cho phi hành đoàn
Tăng khả năng thoát hiểm khi có sự cố
Giảm căng thẳng tâm lý cho hành khách
Lần tới khi bạn thấy cabin tối đi và rèm cửa sổ được mở, hãy nhớ rằng đó là lúc hệ thống an toàn đang được kích hoạt ở mức cao nhất – âm thầm nhưng vô cùng cần thiết cho mỗi chuyến bay an toàn.
XEM THÊM
HIỂU RÕ CƠ CHẾ PHÂN LUỒNG HẢI QUAN: TỪ LUỒNG XANH ĐẾN LUỒNG ĐỎ