Vào ngày 10/6/2025, Văn phòng Chính phủ đã phát đi Thông báo số 295/TB-VPCP. Trong đó nêu rõ kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà – Chủ tịch Ủy ban An ninh hàng không dân dụng quốc gia (Ủy ban ANHK) tại cuộc họp Ủy ban. Thông báo này đánh dấu một bước quan trọng trong việc tăng cường an ninh hàng không tại Việt Nam. Đặc biệt trong bối cảnh nhiều thách thức mới đang nổi lên từ sự phát triển công nghệ và các thiết bị bay không người lái.
Chuyển giao chức năng quản lý an ninh hàng không
Từ ngày 1 tháng 3 năm 2025, Bộ Công an chính thức tiếp nhận chức năng và nhiệm vụ quản lý nhà nước về an ninh hàng không. Việc này diễn ra trong bối cảnh cần thiết phải sắp xếp. Tinh gọn bộ máy nhà nước để nâng cao hiệu quả quản lý. Các bộ, ngành hiện tại đã có sự thay đổi về chức năng. Nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức mới. Nhằm đáp ứng tốt hơn với yêu cầu bảo đảm an ninh hàng không trong tình hình mới.
Tầm quan trọng của việc chuyển giao
Việc chuyển giao này không chỉ đơn thuần là thay đổi cơ cấu tổ chức mà còn là một bước đi chiến lược. Nhằm cải thiện khả năng ứng phó với các nguy cơ an ninh ngày càng phức tạp. Các thiết bị bay không người lái. Cùng với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ. Đã làm gia tăng nguy cơ uy hiếp an ninh hàng không. Đòi hỏi các cơ quan chức năng phải có những giải pháp thích ứng phù hợp.
Định hướng và chỉ đạo từ Chính phủ
Phó Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Công an, Bộ Xây dựng rà soát, cập nhật các quy định về an ninh hàng không. Các cơ quan cần kiến nghị bổ sung đầy đủ chức năng. Nhiệm vụ của Ủy ban ANHK. Và Nhà chức trách hàng không vào Luật và Nghị định liên quan. Điều này bao gồm:
- Đề xuất sửa đổi Luật Hàng không dân dụng Việt Nam: Cần thiết phải điều chỉnh các quy định hiện hành để phù hợp với tình hình thực tế và yêu cầu an ninh.
- Thành lập Cơ quan điều tra sự cố, tai nạn tàu bay: Cơ quan này sẽ có vai trò quan trọng trong việc điều tra. Và xử lý các sự cố liên quan đến an ninh hàng không.
- Thiết lập cơ sở dữ liệu thông tin an ninh hàng không: Cơ sở dữ liệu này sẽ giúp các cơ quan chức năng nắm bắt thông tin kịp thời. Từ đó đưa ra các quyết định chính xác và nhanh chóng.
Quy chế hoạt động của Ủy ban ANHK
Các bộ, ngành, cơ quan cần nghiêm túc thực hiện Quy chế hoạt động của Ủy ban ANHK. Bộ Xây dựng, trước đây là Bộ Giao thông vận tải, sẽ thực hiện đầy đủ chức năng là cơ quan thường trực của Ủy ban. Cục Hàng không Việt Nam sẽ đóng vai trò Văn phòng Ủy ban. Đảm bảo công tác tổng hợp và chuẩn bị kỹ lưỡng báo cáo phục vụ các cuộc họp theo đúng Quy chế làm việc của Ủy ban ANHK.
Trách nhiệm của các thành viên
Mỗi ủy viên Ủy ban cần tham dự đầy đủ các cuộc họp của Ủy ban. Trong trường hợp vắng mặt, cần báo cáo và được sự đồng ý của Chủ tịch Ủy ban. Điều này không chỉ đảm bảo tính đồng bộ trong hoạt động. Mà còn giúp nâng cao hiệu quả công việc của Ủy ban.
Kiểm tra và đánh giá hệ thống an ninh hàng không
Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Công an chủ trì, phối hợp với Bộ Xây dựng để tiếp tục hoàn thành công tác chuyển giao chức năng. Nhiệm vụ an ninh hàng không về Bộ Công an quản lý. Đồng thời, cần xác định cơ quan đầu mối của Ủy ban ANHK và sớm đề xuất chức năng. Nhiệm vụ để kiện toàn Ủy ban ANHK. Báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định.
Đánh giá an ninh thông tin mạng
Bộ Công an sẽ báo cáo Chủ tịch Ủy ban về việc kiểm tra, đánh giá an ninh, an toàn thông tin mạng tại Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam (VATM). Cần xác định trách nhiệm, giải pháp và lộ trình khắc phục lỗ hổng kỹ thuật (nếu có). Việc này sẽ giúp tăng cường an ninh mạng, một yếu tố quan trọng trong việc bảo đảm an toàn hàng không.
Nghiên cứu mô hình quốc tế
Bộ Xây dựng sẽ chỉ đạo Cục Hàng không Việt Nam gửi các khuyến cáo của Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế (ICAO). Liên quan đến an ninh hàng không đến Bộ Công an để nắm bắt và triển khai thực hiện. Đồng thời, Cục Hàng không Việt Nam sẽ chủ trì, phối hợp với Bộ Nội vụ nghiên cứu các mô hình trên thế giới để đề xuất giải pháp khắc phục khuyến cáo của ICAO về Cơ quan điều tra sự cố, tai nạn tàu bay.
Mô hình gợi ý
Một trong những mô hình gợi ý là thành lập Hội đồng điều tra an ninh hàng không Việt Nam. Cơ quan này sẽ mang tính chất kỹ thuật, nghiệp vụ, có chức năng, nhiệm vụ và chế độ rõ ràng. Cơ quan sẽ được trang bị đầy đủ thiết bị, kỹ thuật chuyên môn và có thành phần phù hợp với chuyên môn, nghiệp vụ. Bao gồm đại diện các nhà sản xuất tàu bay. Các phi công có kinh nghiệm, đại diện Bộ Y tế và cơ quan phân tích hình ảnh, dữ liệu. Cơ quan điều tra này cần có năng lực tương đương với các cơ quan điều tra của các nước tiên tiến trên thế giới.
Phối hợp giữa các cơ quan
Bộ Quốc phòng sẽ phối hợp với Bộ Công an chỉ đạo các cơ quan trực thuộc tiếp tục nghiên cứu những tình huống an ninh hàng không liên quan đến thiết bị bay không người lái xảy ra trong thời gian vừa qua. Cần xây dựng các giải pháp bảo đảm về pháp lý và kỹ thuật để phòng. Chống lại các tình huống tương tự trong tương lai.
Tăng cường hợp tác liên ngành
Việc tăng cường hợp tác giữa các bộ, ngành và cơ quan chức năng là rất quan trọng để đảm bảo tính đồng bộ trong hệ thống kiểm soát an ninh hàng không. Các cơ quan cần tạo ra một mạng lưới thông tin liên lạc hiệu quả. Từ đó kịp thời chia sẻ thông tin và phối hợp trong việc xử lý các tình huống khẩn cấp.
Kết luận
Trong bối cảnh an ninh hàng không ngày càng trở nên phức tạp, việc phối hợp chặt chẽ và bảo đảm tính đồng bộ trong hệ thống kiểm soát an ninh hàng không là hết sức cần thiết. Các cơ quan chức năng cần nhanh chóng triển khai các giải pháp đã được nêu ra trong Thông báo số 295/TB-VPCP. Nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và bảo đảm an toàn cho hành khách và các chuyến bay.
Sự chuyển giao chức năng quản lý an ninh hàng không về Bộ Công an không chỉ là một thay đổi về mặt tổ chức. Mà còn là một bước tiến quan trọng trong việc nâng cao khả năng ứng phó với các thách thức an ninh hàng không hiện đại. Với sự quyết tâm và phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành. Việt Nam sẽ xây dựng được một hệ thống an ninh hàng không vững mạnh. Đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế – xã hội và hội nhập quốc tế.
