Khai Thác Song Song Sân Bay Tân Sơn Nhất Và Long Thành – Giải Pháp Cho Hàng Không Và Vận Tải Hàng Hóa Việt Nam

Ngành hàng không Việt Nam đang bước vào giai đoạn phát triển mạnh. Nhu cầu đi lại, vận tải hàng hóa và kết nối quốc tế tăng cao chưa từng có. Trong bối cảnh đó, Cảng hàng không quốc tế Long Thành trở thành dự án trọng điểm quốc gia, mang sứ mệnh giảm tải cho Tân Sơn Nhất và hướng tới vai trò trung tâm trung chuyển của khu vực.

Tuy nhiên, thách thức không nằm ở việc xây dựng một sân bay mới. Vấn đề lớn hơn là cách khai thác song song giữa hai cảng hàng không lớn nhất cả nước. Nếu không có lộ trình hợp lý, sự chuyển tiếp có thể gây gián đoạn cho hành khách, doanh nghiệp và toàn ngành logistics.

1. Thực Trạng: Tân Sơn Nhất Quá Tải, Long Thành Chuẩn Bị Hoạt Động

Trong nhiều năm qua, Tân Sơn Nhất luôn trong tình trạng quá tải. Công suất thiết kế là 28 triệu khách mỗi năm. Thực tế, sân bay phải phục vụ hơn 40 triệu khách. Sự quá tải thể hiện rõ ở giờ cao điểm, khi hành khách phải chờ đợi lâu, dịch vụ bị quá tải, và hạ tầng liên tục căng thẳng.

Trong khi đó, Long Thành được kỳ vọng là lời giải cho bài toán này. Giai đoạn 1, sân bay có thể đón 25 triệu khách và 1,2 triệu tấn hàng hóa mỗi năm. Chính phủ đặt mục tiêu hoàn thành xây dựng vào cuối năm 2025 và vận hành từ giữa năm 2026.

👉 Câu hỏi đặt ra: Hai sân bay sẽ được phân chia vai trò thế nào để đạt hiệu quả cao nhất?

2. Thách Thức Khi Vận Hành Song Song

Khai thác đồng thời Tân Sơn Nhất và Long Thành không đơn giản. Một số thách thức chính gồm:

• Hạ tầng kết nối chưa đồng bộ: Cao tốc, metro, vành đai quanh TP.HCM và Đồng Nai chưa hoàn thiện. Điều này gây khó cho hành khách và doanh nghiệp vận tải hàng hóa.

• Rủi ro gián đoạn dịch vụ: Nếu toàn bộ chuyến bay quốc tế chuyển sang Long Thành ngay từ đầu, nhiều dịch vụ đi kèm như khách sạn, logistics, trung tâm thương mại sẽ không kịp đáp ứng.

• Chi phí vận hành tăng cao: Duy trì song song hai trung tâm hàng không đòi hỏi ngân sách lớn cho quản lý, dịch vụ mặt đất và hạ tầng.

• Thói quen người dùng: Hành khách đã quen đi từ Tân Sơn Nhất. Doanh nghiệp logistics cũng xây dựng chuỗi cung ứng xoay quanh sân bay này. Việc thay đổi cần có thời gian.

Vì vậy, các chuyên gia cho rằng cần lộ trình từng bước, tránh “dồn toàn bộ” hoạt động quốc tế sang Long Thành ngay lập tức.

3. Kịch Bản Khai Thác Ba Giai Đoạn

Một lộ trình hợp lý thường được đề xuất theo ba bước:

Giai đoạn 1: Chia sẻ áp lực

Long Thành nên khởi đầu bằng việc tập trung vào hàng hóa quốc tế. Điều này giúp giảm tải khu cargo vốn quá tải ở Tân Sơn Nhất. Đồng thời, một số tuyến bay quốc tế đường dài cũng có thể khai thác từ Long Thành. Tân Sơn Nhất tiếp tục đóng vai trò trung tâm cho bay nội địa và Đông Nam Á.

Giai đoạn 2: Phân bổ hợp lý

Khi hệ thống cao tốc, metro và vành đai hoàn thiện, Long Thành có thể tiếp nhận thêm chuyến bay quốc tế. Các hãng hàng không có thể phân chia hub: Tân Sơn Nhất cho nội địa và Đông Nam Á, Long Thành cho quốc tế đường dài và hàng hóa.

Giai đoạn 3: Trở thành trung tâm khu vực

Long Thành dần phát triển thành “đô thị sân bay”. Đây là mô hình tích hợp sân bay với khu logistics, thương mại, khách sạn và dịch vụ quốc tế. Tân Sơn Nhất tiếp tục hoạt động song song, chủ yếu phục vụ bay nội địa và chuyến charter.

4. Cơ Hội Cho Ngành Vận Tải Hàng Hóa (Air Cargo)

Đối với vận tải hàng hóa bằng đường hàng không, Long Thành mang lại nhiều lợi thế:

• Năng lực vận tải vượt trội: Hệ thống kho bãi và logistics của Long Thành được thiết kế hiện đại, đủ sức xử lý hàng triệu tấn mỗi năm.

• Thu hút hãng vận tải quốc tế: Các tập đoàn như DHL, FedEx, UPS hay Cainiao có thể đặt trung tâm trung chuyển tại Long Thành.

• Giảm tải cho Tân Sơn Nhất: Khu cargo ở Tân Sơn Nhất hiện đang chật hẹp. Việc chia sẻ sang Long Thành sẽ rút ngắn thời gian thông quan.

• Thúc đẩy thương mại điện tử xuyên biên giới: Với vị trí chiến lược, Long Thành có thể trở thành cửa ngõ trung chuyển hàng hóa từ Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản sang Đông Nam Á.

Sự kết hợp này không chỉ giải quyết nhu cầu trước mắt mà còn tạo đòn bẩy cho thương mại toàn cầu.

5. Ý Nghĩa Kinh Tế – Xã Hội

Việc khai thác song song hai sân bay mang lại nhiều tác động tích cực:

• Giải quyết tình trạng quá tải ở khu vực TP.HCM.

• Thúc đẩy phát triển vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.

• Gia tăng năng lực cạnh tranh của Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

• Thu hút vốn đầu tư quốc tế vào logistics, công nghệ cao và dịch vụ thương mại.

• Tạo việc làm cho hàng chục nghìn lao động trong ngành hàng không, dịch vụ và thương mại.

6. Vai Trò Của Chính Phủ Và Các Bộ Ngành

Để đạt hiệu quả, sự chỉ đạo từ Chính phủ là yếu tố then chốt. Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu Bộ Xây dựng và các cơ quan liên quan rà soát, xây dựng phương án khai thác hợp lý. Mục tiêu là bảo đảm sự chuyển tiếp mượt mà, không gây gián đoạn cho hành khách hay doanh nghiệp.

Cục Hàng không Việt Nam cũng đang tiếp tục tham khảo ý kiến chuyên gia, hãng hàng không và doanh nghiệp logistics. Các phương án được cân nhắc trên cơ sở vừa thuận lợi cho hành khách, vừa tối ưu về kinh tế.

7. Kết Luận

Sự ra đời của Cảng hàng không quốc tế Long Thành đánh dấu bước ngoặt lớn trong ngành hàng không Việt Nam. Tuy nhiên, bài toán thực sự là khai thác song song và phối hợp nhịp nhàng với Tân Sơn Nhất.

Với lộ trình ba giai đoạn, Long Thành có thể dần đảm nhận vai trò trung tâm quốc tế, trong khi Tân Sơn Nhất tiếp tục là cửa ngõ quan trọng cho nội địa và khu vực. Đặc biệt, lĩnh vực air cargo sẽ hưởng lợi nhiều nhất khi Long Thành đi vào hoạt động, giúp Việt Nam trở thành trung tâm logistics hàng không của khu vực.

XEM THÊM:

Việt Nam – Trung tâm logistics mới của Đông Nam Á

Logistics thương mại điện từ – Cạnh tranh không còn ở sản phẩm mà là ở vận chuyển

Vận chuyển đào mai an toàn, nhanh chóng, uy tín, giá rẻ