Indonesia ra cảnh báo hàng không cao nhất vì núi lửa Lewotobi Laki-Laki phun trào

Jakarta, Indonesia – Ngày 1 tháng 10 năm 2025, Trung tâm Giảm nhẹ Thảm họa Địa chất và Núi lửa Indonesia (VGDMC / PVMBG) đã nâng cảnh báo hàng không lên mức màu đỏ, khi núi lửa Lewotobi Laki-Laki ở tỉnh Đông Nusa Tenggara (Flores) phun trào, đẩy cột tro bụi cao tới 5 km. Cảnh báo này đồng nghĩa với việc cấm bay trong khoảng không dưới 6.000 mét và áp dụng vùng cấm bay trong bán kính 6 km xung quanh miệng núi lửa. (english.news.cn)

Sự kiện này làm dấy lên lo ngại lớn đối với ngành hàng không, đặc biệt trong vùng Đông Indonesia vốn có nhiều đường bay nội địa và quốc tế đi qua.

Thông tin chi tiết về phun trào và các cảnh báo

• Núi lửa Lewotobi Laki-Laki thuộc cụm núi Lewotobi, gồm hai ngọn: Laki-Laki (nam) và Perempuan (nữ). Trong đó, Laki-Laki là ngọn thường hoạt động mạnh hơn. (Wikipedia)
• Trong đợt phun trào ngày 1/10, tro bụi dày đã lan tỏa về hướng tây và tây-bắc so với đỉnh núi. (english.news.cn)
• Cơ quan núi lửa Indonesia đưa ra lưu ý rằng trong trường hợp mưa lớn, có nguy cơ xuất hiện lũ bùn (lahar) theo các dòng suối và thung lũng dốc từ núi xuống dưới chân. (english.news.cn)
• Cảnh báo được áp dụng ngay lập tức: không cho bay máy bay dưới 6.000 mét trong vùng lân cận, đồng thời khuyến nghị người dân và du khách không tiếp cận khu vực bán kính 6 km quanh miệng núi lửa. (english.news.cn)
• Những ai sống trong vùng chịu ảnh hưởng tro bụi được khuyến nghị đeo khẩu trang hoặc che chắn đường hô hấp để phòng các nguy cơ về phổi và đường hô hấp. (english.news.cn)

Trước đó, vào ngày 6/9/2025, cảnh báo của Lewotobi đã được nâng lên Cấp IV (Awas) — mức cao nhất trong hệ thống cảnh báo núi lửa Indonesia — do tăng hoạt động địa chấn, rung chấn liên tục và dữ liệu địa hình cho thấy bề mặt núi bị phồng lên (inflation), dấu hiệu magma đang chuyển dịch lên phía nông hơn. (The Watchers)

Tác động đối với ngành hàng không & du lịch

Hoãn – hủy chuyến bay

Tro núi lửa là mối nguy nghiêm trọng đối với động cơ máy bay: có thể làm mòn cánh tuabin, gây hư hỏng hệ thống hút gió, làm giảm tầm nhìn và gây nguy hiểm khi bay qua. Khi cảnh báo đỏ được ban hành, nhiều chuyến bay trong vùng ảnh hưởng phải bị hoãn, chuyển hướng hoặc hủy để đảm bảo an toàn.

Trong các đợt phun trào trước đây của Lewotobi. Nhiều chuyến bay giữa Bali và các điểm khác đã bị hủy hoặc hoãn. Ví dụ, trong một lần phun trào vào tháng 6/2025, cột tro cao tới 11 km đã gây gián đoạn các đường bay quốc tế và nội địa liên quan tới Bali. (Reuters)

Ảnh hưởng đến sân bay & hoạt động mặt đất

• Các sân bay nhỏ trong vùng lân cận có thể phải đóng cửa tạm thời. Để tránh tiếp nhận máy bay trong điều kiện tro bụi bay lan.
• Hoạt động làm thủ tục hàng hóa, kiểm soát mặt đất, taxi vào/ra đường băng. Đều bị ảnh hưởng nếu tro bụi phủ bề mặt đường lăn, đường cất hạ cánh.
• Đường bay “dự phòng” có thể bị quá tải hoặc kéo dài, ảnh hưởng đến lịch bay, chi phí nhiên liệu, lịch trình nối chuyến.

Khuyến cáo cho du khách và cư dân

• Không đến gần miệng núi lửa trong vùng cấm 6 km.
• Tránh ra ngoài khi tro bụi dày, đeo khẩu trang nếu ra đường, hạn chế vận động ngoài trời.
• Theo dõi thông báo chính thức từ cơ quan núi lửa và chính quyền địa phương. Về di tản hoặc biện pháp phòng ngừa lahar khi mưa lớn.

Nguy cơ đối với các lĩnh vực hạ tầng & môi trường

• Tro bụi có thể lắng đọng lên mái nhà, đường phố, động vật, hệ thống lọc nước. Và làm tắc nghẽn hệ thống thoát nước.
• Nếu mưa lớn xảy ra sau phun trào, dòng lahar (bùn, đất đá lẫn nước) có thể chảy xuống thung lũng. Đe dọa các bản dân cư dưới chân núi.
• Sinh hoạt của cư dân bị xáo trộn: nước uống bị ô nhiễm, cây trồng chịu hại do tro. Điều kiện vệ sinh giảm, nguy cơ viêm hô hấp tăng lên.

Dự báo & giám sát tiếp theo

• Cơ quan núi lửa Indonesia vẫn giữ cảnh báo cao nhất và liên tục giám sát các hoạt động địa chấn, rung chấn núi, biến động địa hình, khí thải – tro bụi. (The Watchers)
• Các hệ thống cảnh báo sớm có thể kích hoạt khi quan sát được dấu hiệu magma di chuyển lên gần bề mặt. Hoặc khi tro bụi tăng đột biến.
• Các chuyến bay đi qua vùng lân cận sẽ tiếp tục được theo dõi bởi trạm Volcanic Ash Advisory Centres (VAAC). Để cập nhật ảnh vệ tinh, dự báo lan truyền tro bụi và xác định vùng an toàn bay.

Kết luận

Sự kiện núi lửa Lewotobi Laki-Laki phun trào và cảnh báo hàng không mức cao nhất. Là lời nhắc mạnh mẽ về mối nguy thiên nhiên có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến ngành hàng không, cơ sở hạ tầng và cộng đồng địa phương. Khi tro bụi lan tỏa vào không khí và lan ra vùng bay. Biện pháp ngừng bay, vùng cấm và giám sát chặt chẽ là điều bắt buộc để bảo đảm an toàn.

Indonesia, với hơn 127 núi lửa hoạt động. Đặt trong vành đai lửa Thái Bình Dương. Thường xuyên phải đối mặt với rủi ro núi lửa. (volcano.si.edu) Việc trang bị hệ thống giám sát hiện đại, liên kết chặt chẽ giữa cơ quan hàng không, sân bay và địa phương là rất thiết yếu. Để giảm thiểu thiệt hại khi phun trào xuất hiện bất ngờ.