Mỗi chiếc máy bay hiện đại cần tới hơn 6 triệu linh kiện khác nhau. Trong bối cảnh đó, các doanh nghiệp Việt Nam vẫn chưa thể trực tiếp trở thành đối tác của những tập đoàn lớn. Thay vào đó, họ cần tìm kiếm các cơ hội hợp tác bằng xây dựng các mối quan hệ với các nhà cung cấp liên quan. Để có thể đạt được yêu cầu sản xuất linh kiện trong công nghiệp hàng không.
Tiềm năng của Việt Nam trong ngành hàng không
Theo dự báo từ Boeing, thị trường máy bay thương mại toàn cầu sẽ cần khoảng 44.000 chiếc đến năm 2043. Trong số này, hơn 33.000 chiếc sẽ là máy bay thân hẹp, còn khoảng 8.000 chiếc sẽ là máy bay thân rộng. Điều này đồng nghĩa với việc mỗi năm, thế giới cần thêm khoảng 2.000 máy bay.
Hiện nay, Boeing và Airbus là hai gã khổng lồ chiếm tới 99% thị trường máy bay dân dụng. Năng lực sản xuất của họ chỉ đạt từ 600 đến 800 chiếc mỗi năm, với mức tối đa là 900 chiếc. Các chuyên gia nhận định rằng công suất sản xuất của các hãng này cần phải tăng gấp đôi.
Boeing và Airbus có một chuỗi cung ứng phức tạp. Nó bao gồm nhiều nhà sản xuất từ các bộ phận lớn đến các linh kiện nhỏ và các nhà tích hợp hệ thống. Theo ông Dương Nguyên Thành, Phó Chủ tịch Giza Industrial Investment Holding Group, hàng năm có từ 500 đến 600 chiếc Airbus A320 được sản xuất. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp Pháp, Đức, Anh và Tây Ban Nha cũng tham gia sản xuất. Doanh nghiệp Trung Quốc cũng đóng góp trong chuỗi cung ứng này, chủ yếu thực hiện việc lắp ráp và hoàn thiện máy bay.
Cấu trúc chuỗi cung ứng ngành hàng không
Chuỗi cung ứng trong ngành hàng không được chia thành 6 bậc chính:
- Bậc 1: Các nhà sản xuất cấu kiện lớn như khung máy bay và động cơ.
- Bậc 2: Các nhà tích hợp hệ thống và phát triển phần mềm.
- Bậc 3: Các nhà cung cấp linh kiện điện tử chuyên dụng.
- Bậc 4: Các xưởng gia công và sản xuất linh kiện theo thiết kế từ các bậc cao hơn.
- Bậc 5: Các nhà phân phối linh kiện và vật liệu như ốc vít và chất kết dính.
- Bậc 6: Các nhà cung cấp nguyên liệu thô như phôi đúc và rèn.
Theo ông Thành, doanh nghiệp Việt Nam có khả năng trở thành nhà cung cấp bậc 4. Nhưng để làm được, họ cần có nguyên liệu từ các nhà cung cấp bậc 1, 2, 3. Để tham gia chuỗi cung ứng, cần đội ngũ nhân viên đủ trình độ làm việc với nhà cung cấp cấp cao hơn.
Tìm kiếm cơ hội trong chuỗi cung ứng hàng không
Ông Dương Nguyên Thành nhấn mạnh rằng chứng chỉ AS9100D, một tiêu chuẩn quốc tế về quản lý chất lượng dành cho ngành hàng không, là “chìa khóa” cho các doanh nghiệp Việt Nam muốn gia nhập chuỗi cung ứng toàn cầu.
Tuy nhiên, để có được chứng chỉ, doanh nghiệp phải chứng minh đã sản xuất linh kiện hàng không. Điều này thật sự là thách thức cho phần lớn doanh nghiệp Việt. Ông Thành cho biết, dù đã đầu tư nhà máy với mục tiêu sản xuất linh kiện hàng không, nhưng cho đến nay, công ty vẫn chưa bán được linh kiện nào.
Thực tế, quá trình xây dựng một hệ thống đạt tiêu chuẩn AS9100D mất từ vài tháng đến nhiều năm. Yếu tố nhân sự được xem là then chốt trong việc duy trì tiêu chuẩn này. Ông Thành chia sẻ rằng, dù có trang thiết bị hiện đại, nếu không có lực lượng lao động chuyên môn ổn định, rất khó để duy trì hoạt động theo đúng tiêu chuẩn.
Những thách thức và cơ hội tương lai
Theo đại diện Boeing, máy bay có hơn 6 triệu linh kiện, trong đó 50% là các vật tư nhỏ. Các doanh nghiệp Việt cần chủ động phát triển các sản phẩm các công ty hàng không sẽ cần. Nếu chưa có sản phẩm đúng yêu cầu, họ nên mạnh dạn thiết kế mẫu, thử nghiệm. Sau đó tiến hành kiểm tra trước khi giới thiệu năng lực với các đối tác quốc tế.
Một số doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng hàng không toàn cầu sẵn sàng hỗ trợ doanh nghiệp Việt. Bao gồm việc đào tạo quản lý, khả năng đọc bản vẽ, duy trì các tiêu chuẩn quốc tế. Tuy nhiên, ông Thành cũng cảnh báo rằng doanh nghiệp cần có kế hoạch dài hạn khi vào ngành này. Thời gian sử dụng của một chiếc máy bay có thể lên tới 25 năm. Vì vậy, việc sản xuất linh kiện phải đảm bảo khách hàng vẫn tìm đến suốt vòng đời của máy bay.
Ông Thành khuyên các doanh nghiệp mới tham gia nên nghiên cứu các công ty trong danh sách Top 500 hoặc Top 1000 trên thế giới để tìm kiếm cơ hội kết nối. Họ có thể tiếp cận qua nhiều kênh khác nhau như email, tham gia các hiệp hội thương mại. Hoặc nhờ sự hỗ trợ từ những người Việt đang làm việc tại các công ty lớn.
Đọc thêm:
Phân Biệt Kho Cross Docking và Kho Hàng Truyền Thống (indochinapost.com)
Dịch vụ chuyển phát nhanh hàng hóa Hà Nội đi Humburg (Đức) – Indochina Post
Hàng Không Chuyển Hàng Cứu Trợ Miễn Phí Cho Miền Bắc (airasiacargo.vn)
