ĐƯỜNG BĂNG SÂN BAY DÀI BAO NHIÊU LÀ ĐỦ CHO MÁY BAY LỚN?
Khi nhìn một chiếc máy bay thân rộng cất cánh, nhiều người thắc mắc: đường băng sân bay phải dài bao nhiêu mới đủ cho máy bay lớn? Thực tế, không có một con số cố định cho tất cả sân bay. Chiều dài đường băng phụ thuộc vào nhiều yếu tố kỹ thuật và điều kiện khai thác.
Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ vấn đề này một cách dễ hiểu nhất.
Đường băng (runway) là khu vực máy bay cất cánh và hạ cánh. Đây là hạng mục quan trọng bậc nhất của một sân bay.
Một đường băng tiêu chuẩn phải đảm bảo:
Chiều dài đủ cho máy bay tăng tốc hoặc giảm tốc
Bề mặt chịu được tải trọng lớn
Độ ma sát phù hợp trong mọi điều kiện thời tiết
Với máy bay lớn, yêu cầu này càng khắt khe hơn.
Với các loại máy bay thân rộng như:
Boeing 777
Boeing 787
Airbus A330
Airbus A350
Airbus A380
Chiều dài đường băng thường cần từ 3.000 đến 4.000 mét.
Trong đó:
Khoảng 3.000–3.200 m: đủ cho phần lớn máy bay thân rộng
Trên 3.500 m: cần thiết cho máy bay siêu lớn hoặc chở tải nặng
Airbus A380 – máy bay chở khách lớn nhất thế giới – thường yêu cầu đường băng dài trên 3.500 m để cất cánh an toàn.
1. Trọng lượng cực lớn
Máy bay thân rộng có thể nặng:
Từ 200 đến hơn 500 tấn khi cất cánh
Trọng lượng càng lớn, máy bay càng cần:
Nhiều quãng đường để tăng tốc
Lực nâng đủ mạnh để rời mặt đất
2. Tốc độ cất cánh cao
Máy bay lớn cần đạt tốc độ rất cao trước khi cất cánh.
Thông thường:
Tốc độ cất cánh có thể lên đến 250–300 km/h
Muốn đạt tốc độ này, đường băng phải đủ dài để máy bay tăng tốc ổn định.
3. Nhiên liệu và tải trọng
Các chuyến bay đường dài mang theo:
Rất nhiều nhiên liệu
Hành khách, hành lý và hàng hóa
Tải trọng càng lớn, quãng đường cất cánh càng dài.
Chiều dài đường băng không chỉ phụ thuộc vào máy bay. Nhiều yếu tố khác cũng tác động mạnh.
1. Độ cao sân bay so với mực nước biển
Sân bay nằm càng cao:
Không khí càng loãng
Động cơ và cánh hoạt động kém hiệu quả hơn
Vì vậy, sân bay ở vùng cao cần đường băng dài hơn.
2. Nhiệt độ môi trường
Nhiệt độ cao làm:
Không khí giãn nở
Giảm lực nâng của máy bay
Các sân bay ở khu vực nóng thường phải xây đường băng dài hơn so với vùng mát.
3. Hướng gió
Gió ngược giúp máy bay cất cánh dễ hơn. Gió xuôi lại khiến quá trình cất cánh khó khăn hơn.
Do đó, thiết kế đường băng luôn tính toán yếu tố gió chủ đạo trong năm.
4. Tình trạng bề mặt đường băng
Đường băng ướt, trơn hoặc xuống cấp sẽ:
Giảm độ bám
Kéo dài quãng đường cất – hạ cánh
Vì thế, sân bay quốc tế phải bảo dưỡng đường băng thường xuyên.
Câu trả lời là có, nhưng rất hạn chế.
Một số sân bay có đường băng ngắn vẫn khai thác máy bay lớn bằng cách:
Giảm số hành khách
Giảm lượng nhiên liệu
Hạn chế bay đường dài
Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến:
Hiệu quả kinh tế
Khả năng mở rộng đường bay
Một số sân bay có đường băng rất dài để phục vụ máy bay lớn:
Sân bay Ulyanovsk (Nga): gần 5.000 m
Sân bay Denver (Mỹ): trên 4.800 m
Những đường băng này cho phép:
Máy bay siêu lớn cất cánh an toàn
Hoạt động tốt trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt
Không có một con số chung cho tất cả sân bay. Tuy nhiên, với máy bay lớn, đường băng dài từ 3.000–4.000 mét được xem là tiêu chuẩn an toàn.
Chiều dài đường băng phụ thuộc vào:
Loại máy bay
Trọng lượng cất cánh
Thời tiết
Địa hình sân bay
Đây cũng là lý do vì sao nhiều sân bay quốc tế liên tục mở rộng đường băng để đáp ứng nhu cầu hàng không hiện đại.
XEM THÊM
HIỂU RÕ CƠ CHẾ PHÂN LUỒNG HẢI QUAN: TỪ LUỒNG XANH ĐẾN LUỒNG ĐỎ