Hoàn thiện khung pháp lý để phát triển ngành hàng không dân dụng
Dự thảo Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (thay thế) đang thu hút sự quan tâm lớn. Sau 19 năm thực hiện, Luật Hàng không hiện hành bộc lộ nhiều điểm không còn phù hợp. Cục Hàng không Việt Nam vừa hoàn tất dự thảo mới. Dự thảo này cập nhật nhiều nội dung quan trọng. Mục tiêu là tạo nền tảng pháp lý đồng bộ. Luật mới sẽ hỗ trợ phát triển bền vững ngành hàng không.
Hài hòa với xu hướng phát triển quốc tế
Dự thảo Luật được xây dựng dựa trên khuyến cáo của ICAO. Ngoài ra, nội dung còn cập nhật các điều ước quốc tế. Những điều ước này Việt Nam đã tham gia. Sự cập nhật đảm bảo tính hội nhập. Đồng thời, tạo thuận lợi trong hợp tác quốc tế. Luật mới cũng hướng tới phù hợp thực tế Việt Nam. Các quy định cụ thể hơn, minh bạch hơn. Dễ áp dụng trong quản lý và triển khai thực tiễn.
Theo Cục Hàng không Việt Nam, dự thảo tập trung vào việc hoàn thiện khung pháp lý. Trọng tâm là quản lý nhà nước trong hàng không dân dụng. Đặc biệt, đảm bảo đầy đủ các cam kết quốc tế. Cơ quan quản lý sẽ có thêm công cụ giám sát. Điều này giúp nâng cao an toàn hàng không. Cũng như thúc đẩy hiện đại hóa toàn ngành.
Tăng cường năng lực giám sát an toàn
Dự thảo chú trọng tăng cường an toàn hàng không. Một hệ thống giám sát mới sẽ được xây dựng. Cơ quan điều tra tai nạn sẽ độc lập hoàn toàn. Mô hình này theo đúng chuẩn quốc tế. Giúp nâng cao hiệu quả điều tra và minh bạch hóa thông tin.
Bên cạnh đó, dự thảo bổ sung quy định về trách nhiệm. Cụ thể là trách nhiệm của Nhà chức trách hàng không. Cảng vụ hàng không cũng được đề cập rõ ràng. Vai trò, chức năng được định hình lại rõ hơn. Điều này giúp quản lý đồng bộ và thống nhất. Qua đó, tăng hiệu quả hoạt động toàn ngành.
Chính sách ưu đãi, phát triển công nghiệp hàng không
Dự thảo đề cập chính sách hỗ trợ công nghiệp hàng không. Các ưu đãi về nghiên cứu, công nghệ được đề xuất. Mục tiêu là khuyến khích ứng dụng công nghệ mới. Ngành hàng không Việt Nam cần hiện đại hóa. Đào tạo nhân lực cũng được chú trọng. Cần có nguồn nhân lực chất lượng cao. Nhằm đáp ứng tốc độ tăng trưởng nhanh chóng.
Ngoài ra, dự thảo còn tạo điều kiện phát triển bền vững. Phát triển gắn với bảo vệ môi trường. Kết nối đồng bộ giữa hàng không và các ngành khác. Trong đó có du lịch, logistics, quốc phòng.
Phối hợp quân sự – dân sự trong điều hành bay
Một nội dung đáng chú ý khác là điều hành bay. Dự thảo nhấn mạnh phối hợp dân sự – quân sự. Đây là yếu tố then chốt trong bảo đảm an toàn. Các vùng trời sẽ được tối ưu hóa sử dụng. Giúp nâng cao năng lực điều hành bay hiệu quả hơn.
Ngoài ra, dự thảo trao quyền cho địa phương. Các tỉnh, thành có trách nhiệm quản lý bề mặt chướng ngại. Điều này giúp nâng cao quản lý hạ tầng địa phương. Hạn chế vi phạm về độ cao công trình xây dựng.
Tăng tính chủ động của doanh nghiệp
Một điểm mới là tăng quyền tự chủ doanh nghiệp. Doanh nghiệp hàng không sẽ chủ động giám sát nhân viên. Cũng như tự kiểm tra, đánh giá hoạt động nội bộ. Nhà nước giữ vai trò kiểm tra, hậu kiểm. Đây là hướng đi phù hợp xu thế quốc tế.
Việc phân cấp, phân quyền cũng được mở rộng. Dự thảo áp dụng nguyên tắc “4 tại chỗ” trong an ninh. Qua đó, nâng cao năng lực xử lý tình huống. Giảm tải cho cơ quan trung ương, tăng hiệu quả xử lý.
Khắc phục bất cập trong đầu tư cảng hàng không
Về hạ tầng cảng hàng không, dự thảo đưa ra nhiều cải tiến. Đầu tiên là hoàn thiện quy hoạch phát triển sân bay. Sau đó là thu hút nguồn vốn xã hội hóa. Đặc biệt, tạo hành lang pháp lý cho tư nhân tham gia. Giúp giảm áp lực đầu tư công.
Ngoài ra, luật mới phân định rõ trách nhiệm từng chủ thể. Doanh nghiệp khai thác và người quản lý cảng được tách biệt. Trách nhiệm và quyền lợi rõ ràng, minh bạch. Từ đó, hạn chế chồng chéo, tăng hiệu quả vận hành.
Một điểm đáng chú ý là cơ chế chuyển đổi. Cảng nội địa có thể nâng cấp thành cảng quốc tế. Khi đáp ứng đủ điều kiện, quá trình sẽ minh bạch hơn. Điều này thúc đẩy phát triển kinh tế các vùng miền.
Vận chuyển hàng không được luật hóa đầy đủ hơn
Dự thảo cũng hoàn thiện khung pháp lý cho vận chuyển. Trong đó, tập trung điều chỉnh chính sách giá. Giá dịch vụ sân bay sẽ đồng bộ với pháp luật hiện hành. Quy định rõ ràng về phí, lệ phí hàng không.
Ngoài ra, bảo vệ quyền lợi hành khách được ưu tiên. Người tiêu dùng sẽ được đối xử công bằng. Doanh nghiệp vận chuyển phải đảm bảo quyền lợi khách. Các nghĩa vụ và trách nhiệm cũng được quy định cụ thể.
Dự thảo cũng điều chỉnh điều phối slot bay. Giờ cất – hạ cánh được phân bổ minh bạch hơn. Đảm bảo hiệu quả khai thác và an toàn bay.
Phát triển đội tàu bay theo năng lực hạ tầng
Cuối cùng, dự thảo nhấn mạnh việc phát triển đội tàu bay. Tuy nhiên, sự phát triển này phải phù hợp thực tế. Cần căn cứ vào năng lực hạ tầng sân bay. Và khả năng giám sát an toàn của cơ quan quản lý. Tránh tình trạng đội bay vượt quá hạ tầng hỗ trợ.
Luật mới sẽ là cú hích cho ngành hàng không. Mọi quy định sẽ chặt chẽ, rõ ràng và minh bạch. Đồng thời, tạo động lực cho doanh nghiệp phát triển bền vững.
Dự kiến, Chính phủ trình Quốc hội xem xét Dự thảo vào tháng 10/2025. Nếu được thông qua, Luật sẽ tạo nền tảng pháp lý mới. Ngành hàng không sẽ có điều kiện cất cánh mạnh mẽ. Việt Nam sẽ từng bước tiệm cận các chuẩn mực quốc tế. Một tương lai bền vững cho hàng không đang mở ra.
Xem thêm:
